Zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes is een tijdelijke vorm van diabetes die één op de 15 zwangere vrouwen treft. Deze vorm van diabetes kan ernstige gevolgen hebben voor de moeder en het ongeboren kind. Gelukkig kunnen we veel doen om de risico’s op deze aandoening te voorkomen en de gevolgen te verminderen. Lees snel verder! 

Wat is zwangerschapdiabetes precies?

Wanneer je zwanger bent reageert je lichaam minder goed op insuline dan normaal. Daarom maakt het vrouwelijke lichaam tijdens de zwangerschap extra insuline aan om het bloedsuikergehalte optimaal te houden. Maar bij 1 op de 15 vrouwen gaat er iets mis in deze productie en opname van insuline. Hierdoor komt er te veel suiker in het bloed, waardoor de waarden van het bloedsuikergehalte in het lichaam te hoog komen te liggen.

Symptomen van een te hoog suikergehalte tijdens de zwangerschap

Er zijn veel verschillende symptomen die kunnen wijzen op zwangerschapsdiabetes. Enkele van de meest voorkomende zijn:

• meer dorst dan normaal, altijd een droge mond hebben
• veel plassen
• moeheid, futloosheid
• te snel groeiende baby (macrosomie)
• te veel vruchtwater (polyhydramnion)

Natuurlijk is het heel normaal om je moe te voelen tijdens je zwangerschap. Om zeker te weten of je diabetes of een verhoogde suikerspiegel hebt tijdens de zwangerschap, kan simpel vastgesteld worden door middel van een bloedtest.

Heeft u last van een van bovenstaande symptomen?

Raadpleeg uw arts of maak een afspraak met de diëtist voor het doen van een bloedsuikertest.

Wat is het gevaar van zwangerschapsdiabetes?

Het ongeboren kind krijgt dezelfde stoffen binnen als de moeder. Via de navelstreng brengt het bloed van de moeder alle voedingsstoffen naar het embryo, zodat deze zich kan ontwikkelen en kan groeien. Dit geldt voor goede voedingsstoffen, maar ook voor slechte voedingsstoffen. Omdat de baby in wording erg kwetsbaar is, wordt het zwangere vrouwen afgeraden om te roken, alcohol en koffie te drinken, en extra aandacht te besteden aan gezond eten. Wanneer een zwangere vrouw een te hoge glucosewaarde heeft, heeft het ongeboren kind dit ook. Dit kan leiden tot een (te) grote, dikke baby, wat voor problemen kan zorgen bij de geboorte.

Daarnaast kunnen de verhoogde insulinewaarden bij de baby ook leiden tot onderontwikkeling van de longen en een niet goed functionerende lever. Dit kan leiden tot moeite met ademen en een gelige huid bij de zuigeling. In de meeste gevallen verdwijnen deze klachten zonder verdere, intensieve behandeling in de eerste week.

Een ander gevolg van een verhoogde suikerspiegel tijdens de zwangerschap is dat zowel moeder en kind na de geboorte een vergrote kans op de ontwikkeling van type 2 diabetes hebben. Onderzoek heeft uitgewezen dat moeders die verhoogde suikerwaardes tijdens hun zwangerschap hebben meer kans hebben op een postnatale depressie.

Wie loopt er risico op zwangerschapsdiabetes?

Vrouwen lopen meer risico op het ontwikkelen van zwangerschapsdiabetes, als u:

• zwanger bent terwijl u overgewicht heeft, (BMI>25)
• voor de zwangerschap al last heeft van een verhoogde bloedsuikerspiegel
• uw directe familie diabetes type 2 heeft
• al eerder zwangerschapsdiabetes hebt gehad
• eerder eens een miskraam hebt gehad
• eerder een baby kreeg van meer dan 4500 gram
• van Hindoestaanse, Arabische of Noord-Afrikaanse afkomst bent
• polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS) heeft

Voorkomen is beter dan genezen

Natuurlijk is voorkomen beter dan genezen. Wanneer je van plan bent om zwanger te worden, doet u er goed aan om voor de conceptie al uw gezondheid zo goed mogelijk op peil te brengen. Zorg dat uw BMI goed is en u in een goede conditie verkeert. Eet gezond en beweeg voldoende. Kies voor kleinere maaltijden met veel groenten, volkoren producten, peulvruchten, yoghurt en vers fruit. Twijfelt of u zwangerschapsdiabetes heeft? Vraag dan een suikertest aan bij de dokter!

Ik heb verhoogde suikerwaarden. Wat nu?

Geen paniek. Zoals gezegd komt het regelmatig voor dat het bloedsuiker gehalte tijdens de zwangerschap te hoog ligt. Gelukkig is hier wat aan te doen. Vrouwen met zwangerschapssuiker worden meestal geadviseerd om gedurende de dag kleine porties aan koolhydraten te eten, en suikerrijke producten te laten staan. Ook voldoende in beweging blijven is erg belangrijk.

Vraag advies aan de diëtist

Gezond eten is goed voor iedereen aan tafel. Wanneer u een verhoogd risico op zwangerschapssuiker hebt, of om een andere reden gezonder wilt eten en leven, kunt u zich laten adviseren door een diëtist. De diëtist is een paramedische specialist in voedingsstoffen. In een gesprek zal de diëtist een dieetplan voor u vaststellen, aangepast aan uw persoonlijke doel en behoeften.

Insuline spuiten tijdens de zwangerschap

Het kan voorkomen dat, ondanks de dieetsuggesties en voldoende beweging, de bloedwaardes toch nog te hoog blijven. In dit geval zal de specialist (meestal een gynaecoloog of internist) het advies uitbrengen om het insulinegehalte in kritieke fases met een injectie te controleren. De arts zal u precies uitleggen wanneer u moet testen, hoe u te weten komt hoeveel insuline u moet spuiten, en waar u het beste kunt prikken. Meestal gaat het om een paar testmomenten en prikken per dag, en zult u onder begeleiding blijven bij de arts.

Na de zwangerschap en afname van het geven van borstvoeding is het vaak niet meer nodig om insuline te spuiten, en herstelt de insulinewaarde zich naar een normaal niveau. Helaas komt het ook regelmatig voor dat zowel moeder en baby diabetes type 2 ontwikkelen.

Te weinig insuline in het bloed

We hebben het steeds over teveel suiker in ons bloed, maar wat gebeurt er als we te weinig suiker in ons bloed hebben? Te weinig bloedsuiker wordt ook wel ‘hypo’ genoemd. De remedie is simpel: eet of drink iets met suiker en de bloedsuikerspiegel zal weer toenemen. Wanneer iemand te weinig bloedsuiker in zijn of haar systeem heeft, kan dit zich uiten in verschillende symptomen, zoals moeheid en fatique, diarree, misselijkheid, verlies van kracht en plasneigingen (maar niet kunnen plassen.) Een van de meest gevaarlijke gevolgen van een tekort aan bloedsuiker is het verlies van het bewustzijn, wat kan leiden tot een coma en beschadiging van de organen.

Volg de instructies van uw behandelend arts en gespecialiseerde dietist nauwkeurig op. Heeft u vragen of klachten, neem dan direct contact op met uw arts! Het kan het leven van uw ongeboren kindje en van uzelf redden.

Caroline de Smit, diëtistenpraktijk Caroline de Smit.