Pescotarisme

Ongeveer 40% van alle Nederlanders volgt een speciaal dieet. 30% van de mensen die op dieet zijn doen dit vanwege een medisch noodzakelijke reden, zoals bij allergieën, obesitas, hart- en vaatziekten en leverziekten). De overige 10% is zelf opgelegd. Op dit moment telt Nederland ongeveer 800.000 vegetariërs, en dit aantal neemt jaarlijks toe — maar ook het aantal pescotariërs groeit! Wat weet u van dit speciale visdieet? 

Dit artikel is verdeeld in de volgende subsecties.

1. Hoeveel pescotariërs zijn er in Nederland?
2. Is een visrijk dieet iets nieuws?
3. De voordelen van een pescotarisch dieet
4. De nadelen van een pescotarisch dieet
5. Voedingsadvies bij een pescotarisch dieet

Hoeveel pescotariërs zijn er in Nederland?

Naar verwachting zijn er in Nederland enkele tienduizenden mensen die alleen vis en zeevruchten als dierlijke producten eten. Een pescotarisch voedingspatroon is misschien wel een van de gezondste diëten van dit moment. Wanneer u voldoende afwisselt tussen de verschillende vissoorten, en probeert te kiezen voor een goede herkomst kan dit je gezondheid een flinke boost geven. Het blijft uiteraard belangrijk dat u, om gezond te blijven, ook veel groenten en fruit blijft eten. 

Wat is een pescotariër?

Inmiddels zijn er verschillende stromingen ontstaan:

• Vegetariër: iemand die geen vlees of vis of andere dierlijke producten eet
• Veganist: iemand die geen dierlijke producten gebruikt, dus geen vlees, vis, eieren, eierproducten, melkproducten en honing en ook geen leren of andersoortige dierlijke producten gebruikt
• Pescotariër: iemand die alleen maar, groenten, fruit, vis en schaaldieren eet; geen vlees, wel vis (eigenlijk een vegetariër die vis eet)
• Demitariër: iemand die er bewust voor heeft gekozen om minder vlees en vleesproducten te consumeren, vaak uit bezorgdheid voor het milieu.
• Pollotariër: iemand die alleen maar groenten, fruit en kipproducten eet
• Flexitariër: iemand die soms dierlijke producten eet
• Lacto Ovo: een -tariër die wel melkproducten en eieren eet

Is een visrijk dieet iets nieuws?

Vrijwel iedereen denkt dat de traditionele Hollandse kost bestaat uit aardappels, groente en vlees, oftewel een AGV-tje. In de jaren 80 at bijna iedereen elke dag “AGV”, maar dat is niet altijd zo geweest. Historisch is dat niet altijd het geval geweest. Zoals iedereen weet, wordt Nederland omringd door water; Nederlanders zijn van oudsher daarom gewend om (veel) vis en schaaldieren te eten. Vooral in de kustgebieden. Denk aan Zeeuwse mossels en garnalen, Scheveningse haring, kibbelingen en vissersgemeenschappen op Urk, Marken en Volendam. Heel veel Nederlanders eten zijn van huis uit gewend om veel vis te eten. 

De nadelen van een pescotarisch dieet

Er zijn uiteraard ook nadelen te bedenken, als de hele wereldbevolking een pescotarisch dieet zou omarmen.

• Niet alleen de soort, maar ook de herkomst van de vis is erg belangrijk. Kweekvis wordt vaak gehouden in een te kleine kweekvijver waardoor ze niet vrijelijk kunnen zwemmen. Kweekvis bevat vaak minder zware metalen omdat de leefomstandigheden volledig gecontroleerd kunnen worden, maar is ook niet echt gezond. Veel van de kweekvis zit vol met zweren en kankers, omdat ze onvoldoende ruimte hebben gehad en te lang met te veel in hun eigen uitwerpselen zwemmen. Het voedsel dat ze eten is minder afwisselend en proteïnerijk, en daarom is de vis vaak ook minder smaakvol.
• Bepaalde vissoorten zijn overbevist, zoals tonijn, paling, slibtong, zeebaars en kabeljauw. Dat is wellicht toch een overweging hier minder van te consumeren.
• Oceanen worden steeds leger, en de vissen die er zwemmen zitten vol met nanoplastics en vervuiling. Veel vissen bevatten een grote hoeveelheid aan zware metalen zoals kwik en lood. In vette vis, zoals heilbot, tonijn en zwaardvis, stapelen deze metalen zich op. Daarom wordt over het algemeen aangeraden om maximaal 2x per week deze soort vis te eten. Deze waarschuwing geldt zeker voor zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven. Soorten met veel minder kwik zijn ansjovis, haring, sardines, garnalen en inktvis.

Voedingsadvies bij een pescotarisch dieet

Of u nu kiest voor een bepaald dieet vanwege uw levensovertuiging of als ondersteuning van  een medische behandeling; een voedingsgroep uitsluiten beperkt per definitie de variëteit in het dieet; voorzichtigheid is daarom geboden. De mens is een omnivoor. Om goed te kunnen blijven functioneren hebben we allerlei bouwstoffen nodig, komende uit verschillende bronnen. Groenten, fruit, noten, vis en vlees hebben zo hun eigen voedingswaarden, en wanneer we van alles een beetje eten, weten we zeker dat we alle voedingsstoffen binnenkrijgen

Vis en schaaldieren bevatten bijvoorbeeld wel ijzer, maar dit is veel minder dan wanneer u vlees zou eten. Of u voldoende ijzer binnenkrijgt, zal afhangen van de hoeveelheid en welke soort vis u eet. Daarom is het altijd verstandig om een voedingsdeskundige te raadplegen. De voedingsdeskundige zal een persoonlijk advies kunnen geven bij het samenstellen van uw dieet, en ook kunnen testen en controleren of uw lichaam wel de juiste voedingsstoffen binnenkrijgt. 

Vraag een diëtist om advies

Wilt u pescotariër worden? Of misschien volgt u al een speciaal dieet en wilt u te weten komen of uw lichaam voldoende bouwstoffen binnenkrijgt? Vraag een consult aan bij de diëtist en ontvang professioneel advies over uw eetgewoonten en lichamelijke behoeften. 

Caroline de Smit, diëtistenpraktijk Caroline de Smit. Lees meer op mijn blog!