Obstipatie (Verstopping darmen)

De een moet dagelijks drie keer naar de toilet, de ander moet maar eenmaal in de twee dagen naar het toilet voor de grote boodschap. Wanneer is er sprake van obstipatie? Wat kan er gedaan worden om problemen met onze stoelgang te verhelpen, of in ieder geval te verbeteren? Lees hier alles wat te doen, als u last heeft van verstopping in de darmen.

Dit artikel is verdeeld in de volgende subsecties:

1. Wat is obstipatie?
2. Wat kunt u doen bij verstopping?
3. Naar de diëtist voor hulp en advies

Wat is obstipatie?

Met obstipatie, constipatie of verstopping bedoelen we hetzelfde; het poepen gaat moeilijk, is pijnlijk of gaat helemaal niet. Mocht er toch iets in het toilet belanden dan zijn dit vaak droge keutels, soms zelfs met een beetje bloed. U krijgt last krijgen van buikkrampen, pijn aan de anus, opgeblazen gevoel, verlies van eetlust, hoofdpijn, misselijkheid, en sommige mensen klagen ook over pijn in de onderrug.

Hoe vaak gaat een gezond iemand naar de WC?

Hoe vaak en hoeveel u naar de WC gaat, is vooral een persoonlijke kwestie. Drinkt u veel, dan zult u ook veel moeten plassen. Hetzelfde geldt voor onze eetgewoonten. Etenswaren zoals vlees en wit brood zijn moeilijker te verteren dan wanneer u een dieet volgt van fruit en groenten en vezelrijke producten.

Hoe ziet gezonde ontlasting eruit?

Mensen weten allemaal uit ervaring vaak goed hoe voedingsstoffen van invloed is op onze ontlasting. U hoeft zich dan ook geen zorgen te maken als uw ontlasting de ene dag afwijkt van uw ontlasting vorige week. Heeft u misschien veel vlees gegeten? Rode bietjes, mais, spinazie á la crème? Of een avondje (te) veel alcohol gedronken? Dit zult u zeker terugzien in de WC-pot.

Gezonde poep is bruin, tussen melk- en pure chocolade in. Het is zacht zonder te plakken, en stinkt niet bijzonder veel. Lichtgekleurde ontlasting komt vaak voor in combinatie met waterige ontlasting of diarree. In de meeste gevallen kan gesteld worden dat hoe donkerder de poep, des te droger de ontlasting en des te groter is de kans op verstopping. 

Tijdelijke afwijkende ontlasting

Een tijdelijke, onregelmatige stoelgang is niet ongewoon. Natuurlijk is het wel belangrijk dat er een duidelijke oorzaak aan te wijzen is voor deze onregelmatigheid, bijvoorbeeld buitenlands eten op vakantie, een feestje, of het kerstdiner. Zodra u weer ‘normaal’ eet en drinkt zullen de klachten verdwijnen.

Ook sommige medicijnen, menstruatie, problemen met de bekkenspieren of bij zwangerschap (vooral aan het begin of juist na de bevalling) kunnen problemen ontstaan bij het poepen. Na een operatie kunt u ook problemen ondervinden. Tot slot, voedingsintoleranties en allergieën kunnen ook tot verstopping lijden.

Wat is functionele obstipatie?

Functionele obstipatie is een aandoening waarbij mensen herhaaldelijk problemen hebben met de stoelgang zonder dat er een duidelijke onderliggende medische oorzaak is. Het wordt “functioneel” genoemd omdat het meestal wordt toegeschreven aan problemen met de normale darmfunctie en niet aan een structureel of organisch probleem in de darmen.

Wanneer is er sprake van een problematische stoelgang?

Wanneer u zonder enige aanwijzing al een langere tijd problemen heeft met het naar de WC gaan, kan een bezoekje aan de huisarts een heel goed idee zijn. De huisarts zal uw buik onderzoeken. Hij zal luisteren naar eventueel geborrel en proberen te voelen waar de blokkade zit. In sommige gevallen zal de huisarts een bloed en plas (urine) monster afnemen en laten onderzoeken om de oorzaak van de verstopping te proberen te achterhalen.

Verstopping kan ook optreden als gevolg van ziekte, zoals multiple sclerose (MS), prikkelbare darmsyndroom (PDS), traagwerkende schildklier, diabetes (suikerziekte), coeliakie (glutenallergie), of kanker. Daarom is het belangrijk, dat u bij aanhoudende klachten medische hulp zoekt. Doorgaans is obstipatie niet gevaarlijk, maar als het een gevolg is van een onderliggende aandoening dan is het wel gevaarlijk voor u gezondheid om er niets aan te doen.

Verstopping bij baby’s en jonge kinderen

Obstipatie bij een baby uit zich vaak door problemen bij het poepen, waardoor de ontlasting hard en droog wordt. Dit kan de baby ongemak bezorgen en ouders bezorgd maken. Laat dit altijd onderzoeken, wellicht is er iets aan de hand, zoals koemelkallergie. Peuters en kleuters kunnen ook obstipatie ervaren, wat zich kan uiten in minder vaak naar de wc gaan en pijnlijke buikkrampen. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat ze voldoende vezelrijk voedsel eten en goed gehydrateerd blijven om deze problemen te voorkomen. (Lees hier meer over spijsverteringsproblemen bij jonge kinderen.)

Wat kunt u doen bij verstopping?

Tips voor eten en drinken: Wat eten bij obstipatie? In eerste instantie kunt u proberen om uw ontlasting wat zachter te krijgen met behulp van laxerend voedsel te eten. Banaan, pruimen, druiven, koffie, vanille-ijs, olijfolie, meer (water) drinken en vezelrijk voedsel kunnen hierbij helpen. Er zijn ook laxerende thee, druppels en drankjes te koop die verlichting kunnen brengen. (Overdrijf niet met laxerend voedsel, anders heeft u direct diarree na de verstopping.)

Meer bewegen: Maak een lange wandeling in de natuur. U zult er misschien niet zo veel zin in hebben, maar loop een blokje om. Bewegen is niet alleen goed voor de bloedcirculatie maar ook voor de stimulatie van het spijsverteringskanaal. Het is bewezen dat mensen na een wandeling van minimaal 15 minuten minder gestrest zijn dan daarvoor. Zo slaat u twee vliegen in één klap!

Betere houding: Wist u dat gehurkt poepen veel beter is dan zittend poepen? Wanneer u uw knieën optrekt en ietsje voorovergebogen zit, ontspant de kringspier van de anus zich waardoor de ontlasting veel makkelijker naar buiten komt. Nu hebben we liever niet dat iedereen op de WC-rand gaat staan, maar een laag krukje voor onder uw voeten kan het verschil maken.

Naar de diëtist voor hulp en advies

In de meeste gevallen hebben problemen met de stoelgang geen medische reden, maar is het het gevolg van onze levensstijl en eetgewoonten. Bent u al bij de huisarts geweest, en deze heeft geen aanwijsbare reden voor de constipatie kunnen vinden? We begrijpen allemaal dat een auto niet werkt wanneer we er de verkeerde brandstof ingooien, en zo is dat eigenlijk ook met ons lichaam. Eet u wel voldoende fruit en vezelrijk voedsel? Drinkt u voldoende, of misschien teveel? Misschien voelt u zich gestrest of depressief? Ook daar kan een ander voedings- en eetpatroon bij helpen, iets waar de diëtist advies bij geven.

Het belang van de diëtist

Veel mensen denken dat de diëtist zich alleen bezighoudt met mensen die op dieet moeten. Niets is minder waar! We worden ons steeds bewuster van het feit dat de spreuk “Je bent wat je eet” geen gebakken lucht is. Wat we eten en drinken heeft niet alleen invloed op het gewicht, maar zeker ook op de lichamelijke en geestelijke gezondheid. Meer weten? Bel en maak een afspraak.

Caroline de Smit, diëtistenpraktijk Caroline de Smit. Lees meer op mijn blog!