Leververvetting

Ongeveer 20% van de Nederlandse bevolking heeft last van een vervette lever. Het is een aandoening die vaker mannen treft dan vrouwen, en in direct verband staat met lichaamsgewicht, diabetes en alcoholgebruik. Is bij u ook een vervette lever vastgesteld, of loopt u risico op deze levensgevaarlijke aandoening? Lees hier wat u kunt doen om leververvetting te voorkomen en te genezen.

Wat is de functie van de lever?

De lever ligt aan de rechterkant van je lichaam boven in de buikholte vlak achter de ribben. Een gezonde lever weegt ongeveer 1500 gram. Er stroomt ongeveer anderhalve liter bloed per minuut door de lever. Dit orgaan heeft 7 belangrijke functies:

speelt een significante rol in de suiker-, vet- en eiwitstofwisseling
slaat ijzer, suikers, vetten en bepaalde vitamines op
maakt stollingsfactoren die nodig zijn om bloedingen te stelpen
maakt gal dat nodig is voor de vertering van voedingsstoffen en vetten
breekt bepaalde lichaamseigen hormonen af
maakt giftige stoffen onschadelijk
draagt bij aan de aanmaak en afbraak van rode bloedcellen

Hoe herken je een vervette lever?

De meeste mensen merken niet dat hun lever aan het vervetten is. Omdat het vervetten van de lever geen directe symptomen heeft, is deze aandoening moeilijk vast te stellen. Het zijn over het algemeen vage klachten als vermoeidheid en zweten; dat kan letterlijk van alles zijn.

Het probleem wordt daardoor meestal bij toeval pas ontdekt. Leververvetting is op zich niet dodelijk, maar de leverziekten die het kan veroorzaken wel! Daarom is het van groot belang dat we goed voor ons lichaam en onze lever zorgen. Vetophopingen op de lever kunnen ontstoken raken. Indien de lever voor langere tijd ontstoken blijft en er niets wordt gedaan om de lever weer te ontvetten, is er een grote kans op het ontstaan van leverfalen, levercirrose en leverkanker. Een levertransplantatie is dan nog de enige optie om te genezen.

Hoe voorkom je leververvetting?

Het klinkt afgezaagd, maar de beste manier om leververvetting te voorkomen is een gezonde levensstijl, voldoende beweging en een goed dieet. Milde leververvetting is omkeerbaar en de behandeling simpel. Wanneer de lever al een tijdje ontstoken is, kan levercirrose (littekenweefsel) ontstaan, en dit is helaas onomkeerbaar.

Leververvetting als gevolg van alcoholgebruik

Maar liefst 90% van de mensen die 6 of meer standaardglazen alcohol per dag drinken heeft een vervette lever. Vaak is de leververvetting het eerste symptoom van het ontstaan van alcoholische hepatitis. Ook wanneer je minder alcohol drinkt of een ander drink ritme hebt (niet iedere dag, maar 2 keer per week veel alcohol drinken) kun je last krijgen van leververvetting als gevolg van de alcohol inname.

Om deze vorm van leververvetting weer ongedaan te maken dien je volledig te stoppen met drinken! Iedere week dat je niet drinkt, zal het levervet afnemen. Niet veel, maar beetje bij beetje. Het kan maanden duren voordat de lever weer echt helemaal schoon is. Om de lever te helpen bij het herstel, is het erg belangrijk om gezond en gevarieerd te eten en voldoende te bewegen. Daarom is begeleiding van een diëtist in dit proces onmisbaar. D diëtist zal niet alleen een persoonlijk dieetplan opstellen, maar kan ook helpen met andere zaken zoals bewegingsadvies en verslavingstherapie en begeleiding

Leververvetting en lichaamsgewicht

Leververvetting komt vooral voor bij mensen met obesitas en overgewicht. Maar liefst 90% van de mensen die obesitas hebben, hebben een ernstig vervette lever. Bij de mensen met overgewicht is dit percentage 14%. Ook hier ligt de oplossing weer voor de hand: afvallen! Hoe meer kilo’s je verliest, des te beter voor de lever en voor het hele lichaam.

Veel mensen die last hebben van overgewicht denken dat het onmogelijk is om gewicht te verliezen. Ze hebben meestal al heel veel verschillende diëten gevolgd. Van Atkins tot intermittent fasting een alles ertussen in. Deze diëten falen meestal doordat er niet gewerkt wordt aan de verandering van levensstijl, maar enkel aandacht aan de voedselinname wordt besteed. Wilt u ook wat kilootjes kwijtraken en uw lever ontvetten? Raadpleeg uw diëtist en stel samen een persoonlijk behandelplan op!

Leververvetting als gevolg van diabetes

Mensen met diabetes type 2 lopen grote kans op vervetting van de lever. Wanneer de bloedsuikerwaarden voor een langere tijd te hoog zijn worden de overtollige suikers in de lever omgezet in vetten. Ook slecht afgestelde medicatie kan schade toebrengen aan de lever. Controle van de glucose- en insulinelevels is uiterst belangrijk. Niet alleen om zogenaamde hypo’s en hypers te voorkomen, maar ook om vervetting en beschadiging van de lever en andere organen te voorkomen.

Leververvetting als gevolg van medicijnen, stress

Voedingsadvies bij leververvetting

De lever moet hard werken om van die overtollige vetten af te komen. Daarom is het verstandig om de lever niet verder te belasten met moeilijk afbreekbare stoffen. Voeding die niet gezond is en wordt afgeraden bij leververvetting zijn:

alcohol
verzurende voeding: koffie, vlees, sinaasappelsap
suikerhoudende voeding en dranken (frisdrank, fruitsappen, energiedranken, koeken, ijs, gebak, …)
zuivelhoudende voeding (melk, kaas, yoghurt, vla)
vetrijke voeding
gefrituurde voeding

Welke voeding helpt bij het reinigen van de lever?

Er bestaat helaas geen wondermiddel of standaard lever ontvetting dieet. Wel zijn er een aantal dingen die je zelf kunt doen.

Hier volgen 10 tips die helpen leververvetting tegen te gaan:

Vermijd onnodige toxines, zoals: medicijnen, rook, alcohol en hormonale huidcrèmes
Zorg dagelijks voor voldoende ontspanning en vermindering van stress
Kies voor verse producten en ingrediënten. Vermijd pakjes-en-zakjes
Ga vaker een stukje lopen in de frisse lucht, eet minder frituur, drink meer water.
Drink zo veel mogelijk water en kruidenthee.
Gebruik geen zoetmakers zoals honing, kokosbloesemsuiker en alle andere hippe suikers
Eet fruit (citrusfruit, druiven en kersen) maar vermijd vruchtensappen
Eet 3 verzadigende hoofdmaaltijden en vermijd tussendoortjes
Kies dagelijks voor natuurlijke vetten en koud geperste oliesoorten, zoals: lijnzaadolie, walnootolie, knoflookolie, pompoenolie en olijfolie
Eet minimaal 400 gram groenten per dag. Groenten zoals artisjok, paddenstoelen, broccoli, bloemkool, spruitjes, kool, radijs, prei, ui, bosui, paksoi, gekiemde zaden (taugé, alfalfa) en kruiden zoals gember, knoflook, bieslook, koriander, komijn en rozemarijn helpen bij het ontvetten van de lever.

Bij aanhoudende klachten neemt u het beste contact op met uw huisarts

Natuurlijk is het ook heel belangrijk om de oorzaak van de vervette lever te achterhalen. Misschien heeft u last van een verwaarloosde diabetes type 2, of brengen de medicijnen die u slikt schade toe aan de lever. Als de huisarts of medisch specialist dan leververvetting vaststellen, is een aanpassing van het dieet noodzakelijk. In dat geval neemt u het beste contact op met de dietist. Een dietist kan met u nadenken over een oplossing, zoals een koolhydraatbeperkt dieet.

Wat u ook doet, ga niet zomaar op eigen houtje supplementen slikken en/ of kruiden gebruiken. Wanneer je niet precies weet wat er aan de hand is kunnen supplementen juist schadelijk zijn en de situatie verergeren. Meer weten over leververvetting en hoe u dit kunt voorkomen of verminderen? Neem contact op met de diëtist voor een grondig onderzoek en persoonlijk advies en begeleiding bij het ontvetten van uw lever!

Caroline de Smit, diëtistenpraktijk Caroline de Smit.