Diëtist bij de ziekenhuisopname
De diëtist is er niet alleen voor advies en begeleiding wanneer u wilt afvallen, maar kan ook hulp bieden in andere gevallen. Denk bijvoorbeeld aan diëtist bij ziekenhuisopname. Sommige mensen hebben bijvoorbeeld juist moeite met aankomen, of hebben na een ziekenhuisopname de behoefte of noodzaak om hun eet- en leefgewoontes te veranderen. De diëtist kan een hele belangrijke schakel zijn op uw weg naar herstel en een gezond leven.
Dit artikel is verdeeld in de volgende subsecties:
- Wat kan een diëtist doen voor mij (bij ziekenhuisopname)?
- Dieetzorg voor de ziekenhuisopname
- Dieetzorg voor de ziekenhuisopname
- Dieetzorg voor de ziekenhuisopname
- Contact leggen met een dietist bij ziekenhuisopname
Wat kan een diëtist doen voor mij (bij ziekenhuisopname)?
Kleine aanpassingen kunnen vaak al een grote verlichting van symptomen geven en herstel stimuleren. De diëtist kan hulp bieden bij het maken van gezonde keuzes. Hij of zij zal u alles vertellen over hoe u uw voeding het beste kunt aanpassen op uw ziektebeeld. U ontvangt advies geven over hoe u eventuele tekorten van voedingsstoffen voorkomt of verhelpt. De diëtist zal al uw voedingsvragen beantwoorden. Met behulp van deze ondersteuning kunt u geleidelijk een gezonde levensstijl ontwikkelen die bij u past en goed vol te houden is. De diëtist is er ook om u te helpen en te motiveren om de eerste stap te zetten, en het traject vol te houden.
Medisch dietist
De medische diëtist (ook wel klinische diëtist genoemd) werkt nauw samen met diverse medisch specialisten, en is gekwalificeerd om patiënten met complexe aandoeningen te behandelen. De ziekenhuisdiëtist brengt samen met u uw eetgewoontes, medicijngebruik en leefstijl in kaart. Op basis van deze informatie, uw persoonlijke wensen en voorkeuren, en na overleg met de behandelend arts, zal de diëtist een persoonlijk voedingsadvies uitbrengen. De behandeling en het advies worden in uw medische dossier gerapporteerd, zodat alle hulpverleners die u helpen tijdens uw ziekenhuisopname over de besproken voedingsinformatie beschikken.
Dieetzorg voor de ziekenhuisopname
Een adequaat dieet voorafgaand aan een ziekenhuisopname is belangrijk, aangezien het kan bijdragen aan een sterker lichaam en een verkorte herstelperiode. Doorgaans geldt: hoe sterker een patiënt de operatie ingaat, hoe sterker hij/zij eruit zal komen.
Een ander dieet dat voorbereid op specifieke ziekenhuiszorg is het jodiumbeperkte dieet. Het dieet start een week voor de toediening en geldt vervolgens alleen op de dag van de ziekenhuisopname. Het dieet bevat weinig jodium om nauwkeurige metingen en effectieve behandeling mogelijk te maken, waarbij vis en jodiumarm brood tijdelijk worden vermeden.
Dieetzorg tijdens de ziekenhuisopname
Tijdens een opname kan een diëtist ingeschakeld worden om adviezen te geven om het herstel- en genezingsproces te ondersteunen, en verder aan te sterken. Een dietist kan bij ziekenhuisopname om meerdere redenen ingeschakeld worden.
Denk aan:
- Opstellen dieet voor tijdens de opname in het ziekenhuis dieet, ter voorbereiding op de operatie (of de dagopname polikliniek) en de dagen direct na de operatie.
- Complicaties bij operaties, waar aanvullend voedingsadvies bij benodigd is.
- Specifieke en intensieve operaties, zoals de Whipple-operatie waarbij een stuk maag verwijderd wordt, de verwijdering van de galblaas of het short bowel syndroom waarbij een groot gedeelte van de darm is verwijderd. Bariatrie, zoals de maagverkleining, is een ander goed voorbeeld. Eigenlijk geldt dit voor buikoperaties in het algemeen.
Dieetzorg na de ziekenhuisopname
Meestal houdt de begeleiding van de ziekenhuisdiëtist op nadat u uit het ziekenhuis ontslagen bent. Maar ook na de ziekenhuisopname is het belangrijk om verder aan het herstel te werken, vaak vanuit multidisciplinair perspectief. Diverse zorgwerkers (huisarts, verpleegkundigen, thuiszorg) en paramedici (fysiotherapeut, logopedist, diëtist) helpen de patient dan weer op krachten te komen. De diëtist is er met name om u te helpen bij het volgen van een voorgeschreven dieet, en houdt in de gaten of uw lichaam wel de juiste voedingsstoffen binnenkrijgt en of deze ook door het lichaam goed verwerkt worden.
- Daarnaast vereist wondverzorging, waar mensen na ziekenhuisontslag regelmatig mee te maken, doorgaans eiwitrijke voeding, zeker bij mensen die al wat ouder en/of verzwakt zijn.
- Sondevoeding (enterale toediening) voor bij de patient thuis. Expertise is dan vaak gewenst.
- Herstelzorg of nazorg bij een blinde darmoperatie of aandoeningen als nierstenen of long COVID syndroom.
- Voorkomen van ondervoeding
Gespecialiseerde diëtist bij ziekenhuisopname
Een klinisch diëtist kan een betrouwbaar en passend advies geven. Ook bij problemen die ontstaan door ziekte of medische behandeling kan een diëtist helpen. Het kan zijn dat u vanwege andere ziekten al rekening met uw voeding moet houden, zoals bij diabetes, hart- en vaatziekten en aandoeningen in de maag of darmen. Voor vrijwel alle ziektebeelden zijn er klinische afdelingen in ziekenhuizen. Bij de grotere en academische ziekenhuizen zijn er voor elke klinische afdeling ook gespecialiseerde diëtisten werkzaam. Denk dan aan de volgende ziektebeelden:
- Diabetes (type 1 en 2)
- CVRM
- Hoge bloeddruk
- Hoge cholesterolwaarden
- Maag-, lever-, en darmziekten, zoals de ziekte van Crohn of leververvetting.
- Nierfunctiestoornissen
- Allergieën en intoleranties
- Brandwonden
- Ondervoeding
- Infectieziekten
- Reumatische ziekten
- Verstandelijk gehandicapten
- Eetstoornissen
- Oncologie/Kanker (inclusief nazorg)
- Bij plaatsing van een gastric bypass of maagverkleining (bariatrie)
- Kunstmatig toegediende voeding
- Longziekten
- Neuromusculaire aandoeningen (NMA’s), zoals Multiple Sclerose (MS) en Ziekte van Parkinson
- Psychofarmaca
- Reumatische ziekten
verschil tussen een voedingsassistent en een diëtist
Naast diëtisten zijn er voedingsassistenten werkzaam in ziekenhuizen, zij helpen patiënten doorgaans met aanleveren van hun eten. Zij letten erop dat patiënten op tijd eten krijgen, naast hun voeding de juiste medicijnen geserveerd worden en letten erop dat rekening wordt gehouden met gevoeligheden en intoleranties bij de patiënt. Voedingsassistenten hebben geen adviserende rol, maar een assisterende rol; zij voeren het dieetplan uit, zoals de diëtist en medische specialist dat hebben vastgesteld.
Contact leggen met een diëtist bij ziekenhuisopname.
Feitelijk is dit precies hetzelfde proces als bij een “normaal” diëtistenbezoek. U maakt alleen een afspraak, zodra u uit het ziekenhuis ontslagen bent, of zodra u weet wanneer u ontslagen zult worden.
Tijdens het eerste gesprek zal de diëtist een aantal vragen stellen over de verwachtingen en wensen, lichamelijke klachten en/of gewichtsverloop, medicatiegebruik, levenswijze (werk etc.) en over het beweeg- en eetpatroon. Na het inplannen van het tweede gesprek krijgt u alvast enkele adviezen/tips mee, totdat het voedingsplan officieel is samengesteld. Hoeveel bezoeken er nodig zijn, is geheel afhankelijk van de omstandigheden. Sommige mensen hebben al aan een of twee bezoeken voldoende, maar er zijn ook mensen die jaren bij ons onder behandeling blijven, of op een jaarlijkse of half jaarlijkse controle moeten blijven komen.
Informatie met betrekking tot dieetzorg en de ziektekostenverzekering
Wanneer u via de huisarts of ziekenhuisspecialist naar een diëtist verwezen wordt, dan komen de eerste 3 behandeluren uit de basisverzekering. Er zijn verzekeraars die de eerste 3 behandeluren ook vergoeden zonder een doorverwijzing, maar om zeker te zijn kunt u het beste om een verwijskaart vragen. Wanneer u geen verwijskaart heeft kunt u ook naar de diëtist voor dieetadvies. Heeft u nog vragen of opmerkingen?
Caroline de Smit, diëtistenpraktijk Caroline de Smit. Lees meer op mijn blog!